Skręt żołądka u psa

Skręt żołądka u psa jest poważną dolegliwością, która może zagrażać życiu zwierzaka. Dlatego ważne jest, aby znać objawy skrętu żołądka i być przygotowanym na szybką reakcję w razie wystąpienia tej sytuacji, aby móc uratować psa. Co musisz wiedzieć o skręcie żołądka? Jak pomóc? Kiedy i gdzie szukać pomocy?

Co to jest skręt żołądka u psa?

Skręt żołądka u psa to stan, w którym żołądek zmienia swoje położenie, obracając się wokół własnej osi. Zwykle narząd obraca się o 180 stopni, choć zdarza się też obrót o 360 stopni. Często występuje on po rozszerzeniu żołądka, kiedy pokarmy, płyny i gazy nie mogą przedostać się do jelit lub przełyku. W niektórych przypadkach skręt żołądka może obejmować także śledzionę.

Skręt a rozszerzenie żołądka u psa

Prawidłowa pomoc psu wymaga rozróżnienia między rozszerzeniem, a skrętem żołądka. Rozszerzenie żołądka oznacza nagromadzenie nadmiernej ilości gazów i płynów w żołądku – wymaga natychmiastowej interwencji weterynaryjnej. Skręt żołądka jest poważniejszym stanem, kiedy żołądek obraca się wokół własnej osi. Obie te sytuacje wymagają szybkiej interwencji weterynaryjnej, aby ratować zdrowie i życie psa.

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, czy rozszerzenie czy skręt żołądka u psa występuje jako pierwszy. Często skręt jest pierwszym etapem, a rozszerzenie jest skutkiem zablokowania żołądka i fermentacji treści pokarmowej. Jednak rozszerzenie żołądka może również pojawić się bez skrętu, jako wynik nadmiernego połykania powietrza, czyli aerofagii.

Przyczyny skrętu żołądka u psa

Przyczyny skrętu żołądka u psa nie są jasno określone. Znane są jednak czynniki ryzyka, które mogą przyczyniać się do pojawienia tego stanu, takie jak: cechy fizyczne psa, nawyki żywieniowe i charakterystyka żołądka.

Poniżej najpopularniejsze czynniki ryzyka:

• Psy ras dużych i olbrzymich
• Nadwaga lub niedowaga
• Podeszły wiek
• Głęboka klatka piersiowa
• Niewłaściwa dieta
• Przyjmowanie naraz zbyt dużej porcji jedzenia
• Mała częstotliwość karmienia (jeden duży posiłek w ciągu dnia)
• Nawyk szybkiego jedzenia, połykania pokarmu
• Stres
• Aktywność fizyczna po jedzeniu
• Zaburzenia w pracy żołądka

Budowa, wielkość i genetyka psa mają wpływ na ryzyko wystąpienia skrętu lub rozszerzenia żołądka. Mimo to, skręt żołądka może wystąpić u psów różnych rozmiarów, nie tylko u dużych ras. Nawyki żywieniowe również mogą przyczyniać się do rozszerzenia i skrętu żołądka. Wyjątkowo ryzykowne może być jedzenie obfitego posiłku, intensywna zabawa lub spacer po jedzeniu, lub łapczywe połykanie pokarmu.

Skręt żołądka u psa może być spowodowany przez różne czynniki, takie jak: zwiększone stężenie gastryny, zmniejszoną motorykę żołądka i opóźnione opróżnianie żołądka.

Objawy skrętu żołądka

Nieproduktywne odruchy wymiotne są częstym objawem skrętu żołądka u psa, który najczęściej skłania opiekuna do skontaktowania się z weterynarzem. Inne objawy to mdłości, nadmierne ślinienie się i powiększenie powłok brzusznych, szczególnie w przedniej części. Pies cierpiący na skręt żołądka może również stać się osowiały, zaniepokojony, kłaść się na boku i mieć przyspieszony oddech.

Objawy skrętu żołądka mogą być różne. Trzeba obserwować uważnie zwierzaka, a jeśli wystąpi niepokojący objaw z listy poniżej, koniecznie trzeba skonsultować się z weterynarzem:

• przyspieszona akcja serca
• nadmierne ślinienie się
• nieproduktywne odruchy wymiotne (gdy pies nie ma czym wymiotować)
• mdłości
• powiększony brzuch
• niepokój
• osłabienie psa
• częstszy oddech
• słanianie się psa (leżenie na boku)
• słabo wyczuwalne tętno na tętnicach obwodowych
• zziębnięte kończyny
• blade błony śluzowe
• gorączka

Rozpoznanie skrętu żołądka u psa

Skręt żołądka jest poważnym schorzeniem u psów. Jego objawy mogą być różne i nie zawsze jasno widoczne. Często pierwsze symptomy, takie jak mdłości czy nieproduktywne odruchy wymiotne, są bagatelizowane przez opiekunów i mylnie interpretowane jako niestrawność. Jednak stan zwierzęcia bardzo szybko się pogarsza, dlatego ważne jest, aby natychmiast udać się do weterynarza w przypadku podejrzenia skrętu lub rozszerzenia żołądka. Minuta zwłoki może zwiększać ryzyko śmierci psa. Opiekunowie powinni być szczególnie czujni, jeśli ich pupile zaczynają ciężko oddychać.

Jeśli opiekun psa podejrzewa, że jego pupil ma skręt żołądka, powinien niezwłocznie udać się do weterynarza. Lekarz przeprowadzi wywiad i badanie fizykalne, aby potwierdzić diagnozę. Charakterystyczne objawy, takie jak powiększone powłoki brzuszne i wypuk bębenkowy po opukiwaniu, pozwalają na jednoznaczną diagnozę. W idealnych warunkach, lekarz wterynarii przeprowadziłby również zdjęcie rentgenowskie, aby potwierdzić, czy mamy do czynienia z skrętem żołądka czy z rozszerzeniem. Jednak niestety, nie zawsze jest czas na to, gdyż liczy się każda minuta w ratowaniu życia psa.

Leczenie skrętu żołądka u psa

Leczenie psa ze skrętem żołądka powinno być podjęte najszybciej jak to możliwe. Jeśli pies wykazuje objawy skrętu żołądka lub rozszerzenia żołądka, ale jego stan jest względnie stabilny, lekarz weterynarii może wykonać badanie radiologiczne. Na podstawie uzyskanych wyników oceni, czy u pacjenta doszło do rozszerzenia czy do skrętu żołądka. Niestety badanie RTG można wykonać tylko u ustabilizowanych pacjentów, a często psy trafiają do lecznicy w ciężkim stanie, gdzie konieczna jest już natychmiastowa interwencja chirurgiczna.

Pierwszym etapem skutecznego leczenia skrętu żołądka jest zwalczenie objawów wstrząsu oraz tzw. gastrocentezy, czyli dekompresji żołądka. Lekarz weterynarii może wykonać np. Punkcję żołądka w celu odbarczenia z gazu oraz płukanie żołądka. Kolejny etap to operacja, którą na dziś dzień uznaje się za jedyną skuteczną metodę leczenia i ratunku dla zwierzęcia. W czasie zabiegu, lekarz obraca żołądek (odkręca skręt) i układa go w prawidłowej pozycji. Następnie ocena stan ścian żołądka. Ostatni etap to gastropeksja (przyszycie ściany żołądka do ściany jamy brzusznej). Gastropeksję wykonuje się aby zapobiec kolejnym epizodom skrętu żołądka. Nie jest to metoda dająca 100% gwarancji, jednak zdecydowanie minimalizuje ryzyko. Po zabiegu często zostawia się również sondę nosowo-żołądkową na czas rekonwalescencji pooperacyjnej.

W niektórych sytuacjach konieczne będą dodatkowe zabiegi:

• splenektomia, czyli usunięcie śledziony
• gastrotomia, czyli rozcięcie żołądka i usunięcie z niego treści pokarmowej
• częściowa gastrektomia, czyli usunięcie części żołądka, gdy doszło już do martwicy organu

Skręt żołądka – rokowania

Po zabiegu chirurgicznym skrętu żołądka, rokowanie jest ostrożne. Nawet przeprowadzona szybko interwencja chirurgiczna nie daje pewności, że nie doszło do trwałych uszkodzeń u psa. Niestety, istnieje ryzyko utraty życia nawet po operacji. Pierwsza doba po zabiegu jest kluczowa dla przeżycia psa, dlatego ważne jest, aby opiekun był stale obecny przy zwierzęciu. Zalecenia po operacji obejmują głodówkę przez 24 godziny, a następnie podawanie niewielkiej ilości wody. W kolejnych dniach można podawać małe ilości lekkostrawnego pokarmu po konsultacji z lekarzem. Po operacji często wymagane są kroplówki, a po około dwóch tygodniach lekarz usuwa szwy. Przez cały czas zaleca się dużą ostrożność i unikanie wysiłku u psa. Po kilku tygodniach, gdy stan psa się stabilizuje, zaleca się wykonanie serii badań.

Jak zapobiegać skrętowi żołądka – profilaktyka

Skręt żołądka należy do najbardziej przerażających schorzeń u psa. Świadomi zagrożenia właściciele czworonogów wiedzą co może do niego doprowadzić, dzięki czemu mogą minimalizować ryzyko wystąpienia tego śmiertelnego zagrożenia. Aby uniknąć ryzyka należy:

• karmić psa mniejszymi porcjami, ale za to częściej
• zapewnić psu spokój w czasie jedzenia (zwierzę nie powinno połykać jedzenia w stresie)
• nie zachęcać zwierzęcia do nadmiernego ruchu krótko po jedzeniu (pies powinien odpoczywać co najmniej godzinę po posiłku)
• miski z jedzeniem powinny stać na podłodze, nie na podwyższeniu
• psu nie powinno podawać się kości i innych twardych elementów, które mogą stwarzać zagrożenie